مشکلات بر سرراه متقاضیان تسهیلات مسکن
تسهیلات مسکن و مشکلات پیش رو
یکی از تسهیلاتی که برای خرید منزل و طی دوسال اخیر در نظر گرفته شده است، صندوق پس انداز یکم می باشد. این صندوق از جمله تمهیداتی است که در دولت یازدهم برایرونق بازار مسکن و خروج از رکود شروع بکار کرد ولی هنوز نتوانسته است بصورت ملموس تاثیر گذار باشد.از خردادماه 94 که این صندوق شروع بکار کرده است حدود 188هزار متقاضی ثبت نام کرده اند اما تعداد آمار وام های پرداخت شده حدود 10 هزار فقره اعلام شده که این سطح اختلاف نشان مناسبی از یک طرح نداشته است.
یکی از مسولین بانکی از جمله دلایل عقب انداختن استفاده از تسهیلات مسکن را برای ثبت نام کنندگان، جستجوی بیشتر برای یافتن مورد مناسب! ، فراهم نبودن مابقی هزینه خرید واحد مسکونی، انتظار برای کاهش قیمت ها، تعطیلات نوروز!،انتخابات و ماه مبارک رمضان! بیان کرده است. ولی آنچه به گمان می رسد شاید تنها یا اصلی ترین دلیل برای به تاخیر انداختن دریافت تسهیلات مسکن، خود تسهیلات باشد یعنی شرایط و میزان آن به گونه ای نیست که متقاضیان را نسبت به دریافت سریع آن راغب نماید. فراهم نبودن مابقی هزینه خرید که مسول بانک مسکن به آن اشاره می کند، خود یکی از ضعف های این نوع تسهیلات دهی است. این علت بیان می کند که متقاضیان خرید مسکن با دریافت این وام، باز نمیتوانند بدون آورده ای دیگر، برای خرید اقدام کنند.
یکی از شرایط دریافت این تسهیلات سپرده گذاری می باشد که با توجه به میزان وام درخواستی و همچنین سقف آن معین می گردد، بطور مثال یک زوج تهرانی که نیاز به سقف این نوع تسهیلات، یعنی 160 میلیون تومان دارند، باید 80میلیون تومان را به مدت یکسال و بدون هیچ چشم داشتی نزد بانک سپرده گذاری نمایند. بنا بر آمار بانک مسکن و نه بیشتر، هم اکنون تعداد واجدین شرایط برای دریافت وام به 34هزار نفر رسیده است ولی تاکنون حدود10 هزار نفر برای دریافت آن اقدام نموده اند. این اختلاف بین واجدین شرایط و دریافت کنندگان دلیل قابل ملاحظه ای دارد که حتی می توان با بررسی های میدانی نیز به آن رسید و همان دلیل ذکر شده قبل است وعلاوه بر آن، شرایط استثنایی و تکراری در معرفی ضامن دولتی، اقساط بالا، نرخ بهره و.. می باشد. مثلا یکی از شرایط تسهیلات مسکن این است که بنای ساختمان نباید از 15سال ساخت بیشتر باشد، در حالیکه بسیاری از متقاضیان بدلیل عدم توانایی برای خرید خانه نوساز به سمت این ساختمان ها می روند؛ یا برخی نیز در معرفی ضامن کارمند دولت نا توانند. تمام این موارد از جمله موانع برای دریافت حداقل خدمات شهروندی برای جامعه است در حالیکه در بسیاری از کشورها هیچ دغدغه ای برای خود مسکن هم وجود ندارد، چه برسد برای دریافت تسهیلات آن.
یکی از متقاضیان دریافت تسهیلات صندوق پس انداز یکم بیان میکند که از شهریور 94 مبلغ 30میلیون تومانی را که توانسته بود فراهم بکند در این صندوق سپرده کرده است و بعد از یکسال واجد شرایط دریافت تسهیلات گردیده ولی بدلیل عدم داشتن ضامن دولتی و نیز کم بودن میزان مبلغ وامی که به او اختصاص می یابد یعنی 60 میلیون تومان، نمی تواند از این وام استفاده کند، زیرا حتی با پیداکردن ضامن، کل مبلغ در دسترس وی 90 میلیون خواهد بود که با این میزان باید خانه ای 30متری! در محله ای نامناسب! تهیه کرده و البته باید تا 12 سال ماهیانه 700 هزار تومان قسط پرداخت کند در حالیکه میتوانست با گرفتن تسهیلاتی منصفانه خریدار یکی از 450هزار واحد خالی در تهران باشد ولی اکنون سرمایه ی او نزد بانک بوده و با سودهای ناعادلانه صرف پرداخت وام به افرادی دیگر میگردد.