دلایل رکود در بازارمسکن در چند سال اخیر
رکود بازار مسکن علت اصلی کاهش تحرک مسکن
چندسالی است که رکودی سنگین بر بازار مسکن حکمفرما شده و موجب عدم تحرک در این بازار گشته است. بنا بر نظر مدیر کل برنامه ریزی و اقتصاد مسکن، دلیل نوسانات بازار مسکن وجود سفته بازانی است که با ایجاد تقاضای سوداگرایانه در این حوزه اخلال ایجاد می کنند.
به گفته این مقام مسول از جمله دلایل تاثیر گذار بر بازار مسکن می توان به شوک های ارزی، تورم، نرخ بهره و وضعیت کسب و کار اشاره نمود و خاطر نشان کردند که رکود حاکم ناشی از شوک های قیمتی در چند سال پیش، و نیز تورم و افزایش نرخ ارز می باشد.
وی همچنین پیش بینی کرده است که سال جاری می تواند پایان دوره رکود بوده و این دوره نیز همانند دوره های رکود سابق، با اتخاذ تدابیر و اقدانات لازم، به پایان مدت خود خواهد رسید و حجم تقاضا بیشتر شده و به تبع آن میزان عرضه و ساخت و ساز نیز افزایش خواهد یافت. وی همچنین گفت که حجم معاملات اخیر نشان دهنده افزایش تقاضا در بازار مسکن بوده و پیش بینی می شود این روند در امسال نیز ادامه داشته باشد و از جمله دلایل این شرایط می توان به کنترل تورم، کاهش بهره های بانکی، ثبات ارز و .. اشاره نمود.
این مقام مسول از آمار نگران کننده ای مبنی بر افزایش شدید در واحدهای مسکونی طی پنج سال اخیر در تهران خبر داد بطوریکه در حال حاضر حدود2.5میلیون واحد خالی در این شهر وجود دارد. این آمار یکی از نتایج عدم مدیریت مناسب و ضعف دستگاه حکومتی در کنترل بازار مسکن می باشد. این تعداد منزل با این شرایط باید در اختیار متقاضیان واقعی مسکن بوده و هرکدام نیاز یک خانواده را پوشش میداد که با پیش آمدن چنین وضعیتی تمام این خانوارها یا اجاره نشین شده اند یا اصلا خانواده ای تشکیل نشده و یا به عبارتی بهتر اینکه با رقم خوردن چنین شرایطی تمایل به تشکیل خانواده کاهش یافته و سن ازدواج بالاتر رفته است.
مدیر کل برنامه ریزی و اقتصاد مسکن عامل موثر بر روی اجاره بها را به دو دسته درون بخشی و برون بخشی تقسیم می نماید و از جمله عوامل درون بخشی را نقل و انتقال مستاجران عنوان کرد و گفت در شرایط کنونی این عامل بیشترین تاثیر را روی اجاره ها می گذارد زیرا عواملی مثل تغییر در حجم عرضه و تقاضای مسکن زیاد نبوده و تاثیر چندانی نیز روی اجاره ها ندارند.
وی متغیر هایی مثل قیمت مسکن،تورم و سودهای بانکی را نیز از جمله عوامل برون بخشی شمرده که روی نرخ اجاره ها تاثیر گذارند. بطور مثال با کاهش سودهای بانکی جدایی از اینکه این سود یکی از معضلات و خطاهای موجود در اقتصاد ایران می باشد، مالکان میل کمتری به دریافت رهن پیدا کرده و به اجاره اضافه میکنند و بالعکس.
وی در ادامه به دلایل کاهش قدرت خرید مسکن اشاره نموده و بیان کرد که در سال91 و 92 با شرایط بوجود آمده برای کشور و اعمال تحریم ها، بسیاری از تنش ها بر اقتصاد ایران وارد شد و یکی از نتایج آن کاهش درآمد موثر خانواده ها بود و از طرفی نیز افزایش قیمت ارز نیز موجب بیشتر شدن تورم و بالارفتن قیمت هایی نظیر مصالح ساختمانی شد.
تمام این مسایل و ضعف در مدیریت ها، در مجموع موجب کاهش میزان قدرت خرید جامعه و آسیب به اکثریت گشته است و طبق معمول مردم باید بیشترین خسارت را در تغییر شرایط ببینند.
به گفته ی وی، سود سپرده های بانکی از آفات بازار راکد مسکن بوده و در چنین شرایطی که نرخ این سودها بالاست، سرمایه گذاران ترجیح میدهند که نقدینگی خود را در مراکز مالی سپرده کرده و بدون هیچ ریسک، سود قابل توجهی بدست آورند؛ با این وجود میزان ساخت و ساز کاهش می یابد. از طرف دیگر نیز بالا بودن این نرخ سودها، موجب افزایش هزینه خرید مسکن از طریق دریافت تسهیلات میگردد.