خرید اوراق تسه به صرفه است یا نه ؟

بهنام محسنی در پاسخ به این سوال که با توجه به افزایش قیمت اوراق، آیا خرید اوراق تسه برای دریافت وام مسکن در شرایط فعلی مقرون‌به‌صرفه است؟ گفت: نکته اول اینکه مبلغ خرید اوراق در نرخ موثر تسهیلات اثرگذار است زیرا خریدار بخشی از مبلغ وام دریافتی را قبل از دریافت آن برای خرید اوراق صرف کرده و در واقع آن مبلغ به خرید مسکن اختصاص پیدا نکرده است.

او افزود: در اصل هرچه قیمت اوراق افزوده شود بر نرخ تسهیلات دریافتی اثرگذار است اما به صرفه بودن یا نبودن خرید اوراق بستگی به متقاضی دریافت وام دارد و اینکه نرخ تامین مالی خرید یک واحد مسکونی از سایر روش‌ها به چه میزان است. به عبارت دیگر، متقاضی خرید مسکن باید بررسی کند که به جز خرید مسکن از طریق اوراق تسه، چه امکان دیگری برای تامین مالی از سایر روش‌ها در اختیار دارد و کدام‌یک از این شیوه‌ها برای او مطلوب‌تر است، بنابراین نمی‌توان به طور کلی در این خصوص اظهارنظر کرد اما در مجموع، نرخ وام مسکن با افزایش مبلغ وام در حال افزایش است و این مساله مطلوب نیست.

معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس ضمن بیان اینکه محدودیتی برای عرضه در بازار وجود ندارد، گفت: محدودیت برای آن دسته از متقاضیان دریافت اوراق است که قصد خرید مسکن از طریق اوراق نداشته و انگیزه سفته‌بازانه دارند و محدودیت فروش برای این افراد در نظر گرفته شده است.

او در ادامه گفت‌وگویش با تجارت‌فردا افزود: در اصل، دارندگان اوراقی که از طرف بانک مسکن به صورت ماهانه در نمادهای مختلف اوراق، دارایی خود را سپرده می‌کنند محدودیتی برای عرضه ندارند چرا که آنها خریدار اوراق تسه از فرابورس نیستند و بر اساس امتیازی که بانک مسکن برای سپرده‌گذاران در نظر گرفته، دارنده حجم مشخصی از اوراق شده‌اند؛ بنابراین محدودیت عرضه برای دارندگان اوراق وجود ندارد و تنها محدودیت فروش برای خریداران اوراق است.

او در ادامه بیان کرد: زیرا فرض بر این است که افرادی اقدام به خرید اوراق می‌کنند که متقاضی دریافت تسهیلات هستند و اگر کسی با انگیزه دیگری اقدام به خرید اوراق تسه کند با محدودیت مقرر در دستورالعمل مواجه خواهد شد. ضمن اینکه محدودیت‌ها بارها از طرق مختلف اطلاع‌رسانی شده و همه این تمهیدات برای روان‌تر شدن معاملات و جلوگیری از کنش‌های سفته‌بازارنه در نظر گرفته شده است. لذا این امر کمک خواهد کرد فعالان این بازار صرفاً کسانی باشند که قصد استفاده از وام را دارند؛ نه افرادی که از معاملات این اوراق به دنبال کسب سود هستند.

محسنی در پاسخ به این سوال که با این حساب به نظر شما بازار اوراق تسهیلات حبابی نیست؟ گفت: باید دقت داشته باشیم که اساساً بازار اوراق گواهی تسهیلات مسکن با بازار سهام تفاوت عمده‌ای دارد به این معنا که معاملات بازار سهام به صورت خرید و فروش است اما معاملات بازار تسه صرفاً به خرید محدود می‌شود چرا که افراد، این اوراق را به قصد استفاده از تسهیلات مسکن خریداری می‌کنند.

او افزود: نکته قابل توجه این است که خرید اوراق تسه با هدف اخذ تسهیلات خرید مسکن انجام می‌شود و متقاضی پس از خرید اوراق اقدام به دریافت آن می‌کند. این روند، میزان اوراق شناور و در حال خرید را کاهش می‌دهد یعنی این اوراق پس از خرید از چرخه خارج شده و به طور طبیعی حجم اوراق قابل خرید در بازار کاهش پیدا می‌کند. قیمت در این بازار هم بر اساس عرضه و تقاضا نوسان پیدا می‌کند و طبیعی است که با افزایش تقاضا قیمت هم افزایش پیدا کند. با این همه استفاده از اصطلاح حباب برای این بازار چندان درست به نظر نمی‌رسد.