افول بازار اجاره در شهر تهران
فصل تابستان سال جاری، در اثر بالا رفتن قیمت مسکن، بازار اجاره هم از آن تاثیر پذیرفت و بالا رفت. اما بالا رفتن اجاره بها و کم شدن قدرت مردم برای اجاره مسکن باعث شدن که حجم قراردادهای اجاره 63 درصد کاهش پیدا کند. اگر بخواهیم علت اصلی این موضوع را بررسی کنیم، باید به تمدید قرارداد و مهاجرت اشاره نماییم.
آمارهایی که از سوی بانک مرکزی ارائه شده است حاکی از آن است که قیمت اجاره بها در شهر تهران به شکل متوسط تا حدود 14 درصد زیادتر شده است، اما بالا رفتن اجاره بها در منطقه هایی که سرانه های مصرفی مناسبی هستند و درخواست و تمایل برای اجاره در آن مناطق بیشتر است، بیانگر رقمی بالاتر از 14 درصد است.
اجاره نشینانی که نمی توانند اجاره ی مسکن خود را بپردازند، معمولاً در منطقه های یک تا پنج شهر تهران، مجدداً قراردادهای خود را تمدید نموده اند. اما کسانی که در این بازار از فعالین محسوب می شدند و تا سال گذشته توان رویارویی با بالا رفتن قیمت اجاره را داشتند، اما در سال جاری از سوی عرضه غافلگیر شدند و سعی کردند که قرارداد ها را با رقم های 10 تا 30 درصد تمدید کنند و یا این که به اجبار شهر تهران را ترک نمایند.
با شروع فصل پاییز، رونق بازار اجاره کمتر از قبل شده است و موجران نرخ های گذشته را تعدیل نموده اند. هر چند در فصل تابستان هم بازار مسکن از رونق و گرمای چندانی برخوردار نبود و با توجه به بالا رفتن قیمت مسکن و اجاره بها، جابه جایی ها هم نسبت به قبل کمتر شده است.
بر مبنای آماری که در سامانه های ملکی در ماه تیر سال 97 درج شده است، تعداد قراردادهای اجاره در شهر تهران به میزان 10 هزار و 385 مورد بوده است و این با وجودی است که در تیر ماه سال گذشته 13 هزار و 893 قرار داد به امضا رسیده بود.
در ماه مرداد امسال، 8 هزار و 555 قرار داد اجاره ثبت شده است و این در حالی است که در شهریور سال گذشته تعداد قرار دادها 11 هزار و 148 مورد بوده است. در شهریور سال 97 ، 4 هزار و 613 قرارداد اجاره در شهر تهران به امضا رسیده است و این با وجودی است که در ماه شهریور سال قبل تعداد قرار دادها برای اجاره 11 هزار و 148 مورد بوده است.
درست است که قیمت واقعی مسکن در قیاس با نرخ تورم و بالا رفتن قیمت ارز، به کمترین حد خود در طول 16سال گذشته رسیده است، اما هزینه های سنگین خرید و اجاره مسکن در شهر تهران، روند مهاجرت معکوس را به وجود آورده است. تحقیقات گسترده حاکی از آن است که بسیاری از مستاجران شهر تهران، به شهرهای اطراف مهاجرت نموده اند.
علی چگینی مدیر کل دفتر اقتصاد مسکن، در مورد دلیل بالا رفتن قیمت مسکن در ماه های گذشته این گونه می گوید: بخش مسکن یک بخش تاثیر پذیر از مسائل خرد و کلان اقتصاد است. تا پیش از سال 1396 بر اساس قیمت های ثابت، قیمت واقعی مسکن 30 درصد کاهش یافت، اما از نیمه ی دوم سال 1396 با توجه به رشد نقدینگی، مراودات تجاری و تغییرات اقتصاد کلان تغییر قیمت ها در حوزه مسکن آغاز شد و در شهر تهران به حدود 60 درصد رسید.
همین موضوع باعث شد تا ارزش افزوده بخش مسکن بالا برود، پروانه های ساختمانی افزایش یابد. معاملات و قیمت هم روند تدریجی رشد را آغاز کند و تا حدودی از رکود خارج شدیم. با این وجود معتقدم افزایش قیمت مسکن تقریباً به حد نهایی خود رسیده و کشش و افزایش مجدد وجود ندارد، مگر این که اتفاقات عجیب و غریبی در حوزه اقتصاد کلان بیفتد.
بر اساس آماری که بانک مرکزی در ماه مرداد سال 97 ارائه داده است، شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در تمام منطقه های شهری نسبت به ماه گذشته به ترتیب 14.1 و 11.8 درصد رشد را نشان می دهد. سهم هزینه مسکن (اجاره بهای مسکن که شامل مسکن شخصی و غیر شخصی است) در محاسبه های شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی (بر مبنای ضوسال پایه 100=1395) معادل 33.1 درصد است.
منبع: اقتصاد آنلاین