بازار مسکن و شاعبه اشباع
برخی کارشناسان معتقدند اشباع در بازار مسکن بی معنا است.
یکی از مشکلات فعلی در بازار مسکن که به نظر می رسد بسیار جدی باشد ، اشباع شدن بازار مسکن است که باید جدی گرفته شود. اشباع بازار مسکن به این معنی است که دیگر حوزه مسکن نیاز به ساخت و ساز جدید ندارد و این موضوع را می توان از روی خانه های خالی موجود در کشور به عینه مشاهده کرد.
در سال های اخیر و با توجه به رشد ساخت و ساز ها در کشور شاهد این موضوع بودیم که در مقاطعی تعداد واحد های ساختمانی از تعداد خانواده ها پیشی گرفته است و هم اکنون نیز در همین شرایط قرار داریم. در بدترین شرایط تعداد خانواده ها با تعداد ساختمان های کشور برابری می کند. اما تعداد خانه های خالی می تواند نشان دهنده پیشی گرفتن این خانه ها از تعداد خانواده هایی باشد که به دنبال خانه می گردند.
البته برخی از کارشناسان مسکن بر این باور هستند که اشباعی در حوزه مسکن به وجود نیامده است. این کارشناسان اعتقاد دارند میزان 2.5 میلیون واحد خالی که در کشور وجود دارد به معنای اشباع بازار مسکن نیست. در واقع این دسته از کارشناسان مسکن بر این باورند که مسکن نوعی کالا نیست که بشود به آن عنوان اشباع را داد. به این علت که مسکن انواع گوناگون دارد و به صورت همگن پراکنده نمی شود. این بدان معنی است که در برخی شهر ها شاهد خانه های خالی و در برخی دیگر از شهر ها با کمبود واحد های خالی مواجه هستیم.
این مورد یکی از مشکلاتی است که پس از اجرای طرح مسکن مهر شدت یافته است. متاسفانه طرح مسکن مهر بدون کارشناسی دقیق به مرحله اجرا رسید و این طرح ارزشمند را با چالش مواجه کرد. باید اذعان داشت که این طرح یکی از بهترین و مهمترین طرح های مسکن در طول تاریخ ایران بوده است که در صورتی که کارشناسی لازم بر روی آن صورت می گرفت ، می توانست موفق ترین آن ها هم باشد. اما شتابزدگی و همچنین عدم استفاده از تجربیات گذشته باعث مشکلات بسیار زیادی در اجرای این طرح شد.
یکی از این مشکلات ، ساخت ساختمان های چند ده واحدی بدون در نظر گرفتن نیازهای آن منطقه بوده است. یعنی در شهر هایی با وجود اینکه افراد بی خانمان بسیار کم و محدود بوده است ، بدون کارشناسی و آمار گیری تعداد بسیار زیادی واحد ساختمانی ساخته شده است و حالا بدون هیچ متقاضی به عنوان واحد خالی شمارش می شود.
اما در کنار این موضوع ، در شهری مثل تهران ، با مشکل کمبود خانه های خالی مواجه هستیم. متقاضیان بی شماری در صف خرید خانه هستند و همین امر مشکلات بسیار زیادی برای شهر ایجاد کرده است. البته در همین شهر تهران شاهد 490 هزار واحد خالی هستیم . اما اکثر این واحد ها در شمال شهر واقع هستند و به همین علت به این راحتی ها به فروش نخواهند رسید. این مشکل که خود از رواج لوکس سازی در سال های اخیر حکایت دارد ، مشکلات فراوانی را برای مسکن سازان ایجاد کرده است. لوکس سازی علاوه بر ایجاد خانه های خالی در کشور ، باعث انباشت سرمایه مسکن سازان نیز شده است.
نا گفته نماند در شهر تجاری ای مثل تهران ، در حال حاضر با کمبود دفتر کار مواجه هستیم و ادارات و شرکت های خصوصی نمی توانند دفاتر شلوغ و متعدد خود را به دفاتر کوچکتر و متعدد تقسیم کنند.
باید دانست که اشباع مسکن به معنای عام به وقوع نپیوسته است اما املاک تهران به صورت قطع اشباع نشده اند و نیاز به ساخت و ساز همچنان در این شهر بزرگ که پایتخت این کشور است به شدت احساس می شود.