تامین مالی مسکن مهر ، به چه قیمتی؟

مسکن مهر با توجه به اجرای نامناسبش، مشکلات زیادی را به کشور تحمیل کرد

مسکن مهر نامی آشنا برای تمامی افراد جامعه است. علت هم این است که شاید در طول هفته روزی نیست که خبری از این پروژه در صدا و سیما پر نشود. پروژه ای که در ابتدای امر با غوغا و سر و صدا شروع به کار کرد اما بعد از مدتی مشکلات آن هویدا شد. اگر بخواهیم از مشکلات ساخت و ساز و فضا سازی و نبود دسترسی به امکانات رفاهی، تقریحی و مذهبی بگذریم و دور بودن این پروژه ها از متن شهر را به کنار بگذاریم، این طرح با توجه به اجرای نامطلوبش اثرات بسیار بدی را بر اقتصاد ایران گذاشت.

املاک تهران

طرح مسکن مهر که در سال 1385 شروع به کار کرد، در ابتدای امر بسیاری از افراد کم درآمد و قشر ضعیف جامعه را خوشحال کرد.  در آن زمان بازار مسکن رشد بسیار زیادی را تجربه می کرد و قرار بود این طرح بر اساس واگذاری زمین رایگان به اقشار کم در آمد شکل بگیرد. در حالی که قرار بود سالانه 1.5 میلیون واحد به متقاضیان داده شود، در پایان سال 92 تنها 1.2 میلیون واحد تحویل داده شده بود و بقیه به حالت نیمه تمام مانده بود.

بزرگترین مشکل مسکن مهر، نخوه تامین مالی آن بود. در واقع دولت به این علت که با کمبودبودجه در این زمینه مواجه شد، مجبور شد تا از بانک مرکزی استقراض کند. وقتی تامین مالی همچین پروژه ای بر دوش بانک مرکزی بیافتد، خواه ناخواه باید منتظر رشد پایه پولی در کشور بود، اتفاقی که به سادگی اتفاق افتاد!

استقراض بانک مسکن از بانک مرکزی بسیار بیش از حد تصور است. طبق آمار بدست آمده هنوز بانک مسکن 44 هزار و 400 میلیارد تومان به بانک مرکزی بدهی دارد و این یعنی بانک مسکن تنها 533 میلیارد تومان از بدهی خود را برگردانده است. در واقع تامین مالی مسکن مهر باعث شده است تا دولت به شدت بدهکار شود و این یعنی یک فاجعه در اقتصاد کشور.

کارشناسان حوزه مسکن بر این باورند که در حدود 43% از پایه پولی کشور به طلب بانک مرکزی از بانک مسکن بر میگردد که همه آن ها مربوط به تامین مالی مسکن مهر در سال های گذشته است. البته در در دولت جدید با بررسی های صورت گرفته این نتیجه حاصل شد که دیگر برای تامین مالی مسکن مهر از این راه استفاده نشود.

حالا برای تکان دادن اوضاع مسکن مهر، در 14 دی ماه قانونی تصویب شد تا سقف تسهیلات مسکن مهر به شرط استفاده نکردن از منابع بانک مرکزی افزایش یابد. قرار است سقف این تسهیلات فردی از 30 میلیون تومان به 40 میلیون تومان ارتقا پیدا کند. البته بانک مسکن موظف است این تسهیلات را از منابع خود تامین کند.

طبق قانونی دیگر که در چند روز گذشته تصویب شد، بانک مسکن موظف شده است تمامی پروژه مسکن مهر را به زودی به اتمام رسانیده و دیگر هیچ پروژه ای با نام مسکن مهر را استارت نزند. این به خودی خود به معنای پایان پروژه مسکن مهر به زودی خواهد بود. این تصمیم با استقبال بسیار زیاد مسکن سازان و همچنین دیگر فعالان بازار مسکن رو به رو شده و آینده را برای آنان روشن تر کرده است.

در واقع دولت باید با تکمیل و واگذاری 2 میلیون و 215 هزار واحد مسکن مهر که هنوز تکمیل نشده اند، این پروژه را برای همیشه ببندد. برای رفع مشکل پیش روی اتمام این پروژه هم شورای پول و اعتبار وارد گود شده و با تصویب قانون سقف تسهیلات را افزایش داده است. همه چیز برای اتمام این پروژه و شاد کردن افرادی که چندین سال است منتظر خانه هایشان هستند آماده است. کاری که می تواند توسط دولت یازدهم انجام شود و کاری چندین ساله به تاریخ بپیوندد.