نگاهی دوباره به بازار مسکن

بازار مسکن نیازمند تغییر و تحول اساسی است

بازار مسکن دارای ویژگی های خاصی است که آنرا از سایر خدمات و کالاها متمایز می کند؛ از جمله اینکه یک کالای بادوام و سرمایه ای بوده و از امنیت سرمایه گذاری برخوردار می باشد. این موارد سرمایه گذاری در بخش مسکن را پر جاذبه کرده و بازار مسکن را به یکی از پر اهمیت ترین بازارهای خرید و فروش کالا تبدیل کرده است.

املاک تهران

در سال های پس از انقلاب صنعتی، در بین کشورهای در حال توسعه بازار مسکن از اهمیت چندانی برخوردار نبود و سرمایه گذاری در این بخش به عنوان یک سرمایه گذاری غیر مولد تلقی می شد. بعدها پژوهش های انجام گرفته در حوزه ی مسکن نشان داد که بین رشد فعالیت های ساختمانی و رشد اقتصادی رابطه ی مستقیم و دوسویه وجود دارد و رونق بازار مسکن از الزامات رشد اقتصادی می باشد. علت این است که رونق یافتن صنعت ساخت و ساز مسکن باعث بهبود فضای کسب و کار در بسیاری از حوزه ها و صنایع بالا دستی و پایین دستی می شود.

همچنین بازار مسکن علاوه بر افزایش مستقیم اشتغال، در صنایع مذکور نیز اشتغال را افزایش می دهد. در کشور ما نیز به عنوان یک کشور در حال توسعه اقبال عمومی به سرمایه گذاری در بخش مسکن وجود دارد، به طوری که با رونق در بازار مسکن ، افراد منابع مالی خود را به این بازار هدایت می کنند. هرگاه که دولت ها نقش حمایت کنندگی خود را در بازار مسکن به خوبی ایفا کنند و سرمایه گذاری مورد نیاز در این بخش به درستی صورت گیرد، بازار مسکن نیز باعث بالا رفتن ضریب رشد اقتصادی کل کشور می گردد. همان طور که می دانیم رشد اقتصادی در ایران به شدت نوسان داشته و بخشی از این موضوع می تواند ناشی از تغییرات رشد سرمایه گذاری در حوزه ی مسکن باشد. آمار و ارقام گویای این است که در سه دهه ی اخیر بین 20 تا 40 درصد از کل سرمایه گذاری های کشور در حوزه ی مسکن و در حمایت و رونق بخشی به این بخش صورت گرفته ؛ اما نتایج بررسی های بخش مسکن نشان می دهد همواره این سرمایه گذاری ها نتیجه بخش نبوده است . مداخلات دولت می تواند قدرت بازار را به نفع قشر کم درآمد و حتی کل جامعه کنترل کند و از تعداد بازندگان نوسانات بازار بکاهد و گاه برخی مداخلات می تواند فرصتی برای دلالان و رانت خوران باشد و تمام سرمایه گذاری ها و منابع وارد شده به بازار را بی نتیجه کند. همان گونه که گفته شد ارتباط میان بخش مسکن و اقتصاد دوسویه است. لذا یکی از عوامل رکود بخش مسکن را می توان فرو رفتن اقتصاد کشور در رکود عنوان کرد اما کارشناسان اقتصادی معتقدند که مهمترین و موثرترین راه حل خروج از رکود اقتصادی کشور رونق بخشیدن به بازار مسکن می باشد. بنابراین لازم است عوامل رکود بخش مسکن شناسایی شده و نسبت به مرتفع کردن آن ها اقدام گردد. سوالی که مطرح می شود اینست که وام های بانکی تا چه اندازه می توانند در خروج از رکود مسکن کمک کننده باشند؟ در سالهای اخیر بخش مسکن در کشور و نیز بسیاری از کشورهای آسیایی درحالی دچار رکود شده است که بازار مسکن در اروپا صعودی بوده و قیمت مسکن در کشورهای توسعه یافته را به اوج خود رسانده است. از جمله عوامل بی رونقی بازار مسکن آسیا نسبت به اروپا بالا بودن نرخ بهره های بانکی، عدم شفافیت در نظام بانکی و سیستم های ضعیف قانونی می باشد. همچنین بانک های آسیایی انتخاب های چندانی در اختیار خریداران مسکن برای دریافت وام قرار نمی دهند. این مسائل در کنار پایین بودن قدرت خریدمردم باعث شد دریافت کنندگان وام در پرداخت اقساط ناموفق باشند و بانک و سرمایه گذاران هر دو نسبت به وام های مسکن بدبین شوند. بنابراین تامین مالی یکی از شاخص های خروج از رکود مسکن است و فاکتورهای بسیاری در کنار آن برای اثر گذاری بر بازار مسکن و رونق بخشی به آن مورد نیاز می باشد.