بازار مسکن در سالی که گذشت | قسمت سوم
اجاره نشینی در سال گذشته با ثبات نسبی همراه بوده است
بازار مسکن در سال 95 شاهد فراز و نشیب های بسیار زیادی بود که در دو قسمت قبل به آن ها اشاره کردیم و حالا قصد داریم به نکات تکمیلی این بحث بپردازیم. در مطالب قبلی به موضوع لوکس سازی ها خوابیدن سرمایه های هنگفت در این بخش اشاره کرده و خاطر نشان کردیم که دیگر در سال 96 شاهد سرمایه گذاری در این بخش نخواعیم بود و املاک مصرفی بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران خواهد بود. همچنین بحث مسکن مهر و وام آن که با چالش های جدی مواجه شده است را بررسی کردیم و ابراز امیدواری کردیم که در سال 96 دولت به تعهدات خود عمل کرده و باعث شادکامی مهر نشینان در مسکن مهر باشد. اما یکی از نکاتی که به آن اشاره شد و مفصلا به آن پرداخته شد ، مبحث مسکن اجتماعی بود که در سال 95 شروع به کار کرد و حالا در سال 96 باید به ادامه آن توجه گردد تا به سر انجام برسد.
اما در این جستار قصد داریم به موضع مهم دیگری در حوزه بازار مسکن بپردازیم. اجاره نشینی یکی از مواردی است که همواره در حوزه مسکن در مورد آن بحث و جدل های بسیار زیادی بوده است. نرخ اجاره بها در سالی که گذشت به صورت میانگین و طبق آمار رسمی که دولت یازدهم آن را ارائه داده است ، از نرخ تورم سالیانه کمتر بوده و همین امر نشان دهنده این است که اجاره بها اضافه نشده است. اضافه نشدن اجاره بها می تواند بیانگر موضوعات خوبی باشد اما به شرطی که این روند در سال 96 نیز ادامه دار باشد و قیمت اجاره بها بالا تر نرود.
به صورت کلی در سال 95 شاهد ثبات در بخش اجاره نشینی بازار مسکن بودیم. هر چند بسیاری از اجاره نشینی های فعلی به خاطر عدم توجه دولت به مسکن مهر است . بسیاری از افرادی که در حال حاضر اجاره نشین هستند ، همزمان به اجاره بها دارند اقساط مسکن مهر خود را نیز پرداخت می کنند اما همچنان از واحد های آن ها خبری نیست . این نوع اجاره نشینی به این علت که هیچ آینده مشخصی برای زمانی که باید خانه را تخلیه کنند وجود ندارد خیلی سخت بوده و می تواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد.
جدای از مشکلات اجاره نشینی که هم برای اجاره دهنده یا موجر و هم برای مستاجر به وجود می آید، اجاره نشینی مشکلات زیادی را برای کشور به همراه دارد . مشکلات اساسی که اجاره نشینی برای مردم کشور و همچنین کل کشور به وجود می آورد گاها جبران ناپذیر است. نبود مسکن باعث تحمیل هزینه های اضافی به خانوارهای ایرانی شده است و در این وضعیت رکود کمر اقتصادی خانواده ها را بیشتر خم می کند. تحمیل هزینه اجاره بها به خانواده ها باعث کم شدن قدرت خرید و در نتیجه پایین آمدن رفاه اجتماعی خواهد شد. همین امر مسئولان کشور را بر آن داشته است تا در ادوار مختلف به فکر ایجاد مسکن برای افراد کم بضاعت و خانه اولی باشند. در دولت نهم و دهم مسکن مهر مطرح شد و حالا در دولت یازدهم مسکن اجتماعی در روند اجرایی قرار گرفته است. هرچند هر دو این طرح ها طرح های ملی ، بزرگ و خوبی هستند اما مسکن مهر به خوبی اجرایی نشد و حالا مسکن اجتماعی باید مشکلات آن را جبران نماید.
در کل اجاره نشینی برای کسی خوشایند نیست و پولی هم که از طریق اجاره بها در اختیار موجر قرار می گیرد نمی تواند کمک چندانی به اقتصاد کشور نماید. در صورتی که خانواده های فاقد خانه ، صاحبخانه شوند شاهد این موضوع خواهیم بود که بخش عظیمی از سرمایه های کشور وارد بازار شده و رکود در همه بخش ها به خصوص در بازار مسکن به پایان خواهد رسید.