عمر مفید ساختمان و ضرورت محاسبه آن

در این مقاله خواهید خواند:

• عمر مفید ساختمان
• عوامل موثر بر عمر مفید ساختمان
• اهمیت بررسی و محاسبه عمر مفید ساختمان

عمر مفید ساختمان

عمر مفید ساختمان که معنای دوام و زیبای ساختمان طی سالهای استفاده از آن می باشد، به عنوان معیاری برای بررسی شرایط بنا مطرح شده است. این معیار نشان دهنده چگونگی وضعیت ساختمان از نظر زیبایی، ایمنی و استحکام، لزوم تعمیرات اساسی، منطبق بودن بنا با امکانات بروز و موجود در بازار بوده و تا حدودی شرایط آنرا معرفی می کند. عمر ساختمان ها بسیار تحت تاثیر عوامل محیطی بوده و در صورت بروز حوادثی از قبیل زلزله و سیل بسیاری از نقاط قوت و ساختاری آنها تحت تاثیر قرار گرفته و از بین می رود. لذا عمر ساختمان ها در صورت بروز حوادث طبیعی کم شده و در مقایسه با شرایط عادی این روند کاهشی بسیار سریعتر اتفاق خواهد افتاد.

بررسی عمر مفید ساختمان به عنوان معیاری برای تعیین میزان هماهنگی ساختمان با استاندارد های لازم برای زندگی، اهمیت بسیاری دارد چرا که با بررسی و تعیین عمر ساختمان علاوه بر تایید بنا جهت تامین آسایش و رفاه افراد برای زندگی در ساختمان مورد نظر، امنیت آنها نیز در نظر گرفته می شود. همانطور که ذکر شد عمر مفید ساختمان تحت تاثیر عوامل بسیاری می باشد که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.

عوامل موثر بر عمر مفید ساختمان

ساختمان ها تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار داشته و بسته به نوع ساخت و کیفیت آن تاثیر پذیری آنها افزایش می یابد. عوامل طبیعی که بر روی کیفیت و در نتیجه عمر مفید ساختمان موثر هستند شامل رطوبت، شرایط آب و هوایی و اقلیم منطقه و همچنین اختلاف دمای شب و روز می باشد. رطوبت به عنوان اصلی ترین عامل طبیعی موثر بر ساختمان از طریق بارش برف و باران، آب های زیر زمینی و نم زدگی ناشی از اینها بر مصالح بکار رفته در ساختمان و در نتیجه عمر بنا تاثیر گذاشته و به مرور از کیفیت ساختمان کم می کند. علاوه بر این امکان نفوذ رطوبت از کف و سقف خانه وجود داشته و می تواند بخشی از آنرا تخریب و از بین ببرد. علاوه بر رطوبت شرایط آب و هوایی منطقه نیز بر عمر مفید ساختمان موثر می باشد. به طوری که در مناطق ساحلی با آب و هوای مرطوب بسته به نوع مصالح مصرفی عمر مفید ساختمان به شکلی تحت تاثیر قرار داشته و در مناطق کویری به سبب اختلاف دمای شب و روز و تغییرات حجمی مصالح به گونه ای دیگر شاهد کاهش عمر مفید ساختمان ها هستیم.

عوامل ذکر شده خواه ناخواه بسته ب شرایط محیطی بر عمر مفید ساختمان تاثیر می گذارند ما در کنار این ها، برخی عوامل دیگر که در زمان ساخت به وجود می آیند نیز بر عمر ساختمان موثر هستند. ساخت بنا شامل مراحل طراحی و اجرایی می باشد که در هر دو این مراحل شاهد نواقصی هستیم که می تواند بر کیفیت ساخت و پس از آن بر عمر مفید ساختمان تاثیر گذار باشد. خطاهای طراحی به سبب آنالیز ها و بررسی های اشتباهی که در زمان طراحی رخ می دهد به وجود آمده و از همان ابتدای کار می تواند بر عمر ساختمان اثری منفی بگذارد. علاوه بر خطاها و نواقص طراحی، خطاهایی نیز توسط مهندسین و گروه اجرایی در زمان ساخت دیده می شود که نکته منفی برای کیفیت و عمر ساختمان می باشد. 

در کنار این عوامل چگونگی استفاده از ساختمان نیز امری مهم و تاثیر گذار می باشد که بایستی در زمان تعیین عمر مفید ساختمان در نظر گرفته شود. در مجموع از جمله عوامل طبیعی و اجرایی موثر بر عمر مفید ساختمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رطوبت
• شرایط آب و هوایی منطقه
•  اختلاف دمای شب و روز
• خطاهای طراحی
• خطاهای ساخت در زمان اجرای طرح
• عدم بهره‌برداری صحیح از ساختمان

اهمیت بررسی و محاسبه عمر مفید ساختمان

عمر مفید ساختمان به معنای مدت زمان بهره وری از ساختمان مورد نظر بوده و می تواند یکی از عوامل موثر بر قیمت آن باشد. ساختمان هایی که تازه ساز بوده و عمر چندانی از زمان ساخت آنها طی نشده دارای استاندارد های لازم برای زنگی بوده و به سبب داشتن امکاناتی بهتر و بروزتر از قیمت های بالاتری برخوردار می باشند. در کنار این نوع از بناها برخی ساختمان ها که زمان زیادی از ساخت آنها گذشته است و تحت عنوان کلنگی خرید و فروش می شوند از قیمت های کمتری برخوردار بوده و در برخی مواقع تنها به عنوان زمین فروخته می شوند.

با توجه به مطالب گفته شده اهمیت تعیین عمر مفید را درک کرده و علاوه بر تعیین قیمت برای داشتن زندگی آرام و بی دردسر نیز نیاز آن احساس می شود و بایستی آن را در نظر داشته باشیم.