نقش افزایش وام مسکن در رونق بازار مسکن
آیا افزایش وام مسکن تاثیر مثبتی در بازار مسکن خواهد داشت؟
طبق جدیدترین مصوبه شورای پول و اعتبار، سقف وام مسکن افزایش یافت، با اجرایی شدن این تصمیم اگرچه قدرت خرید مردم افزایش مییابد اما چنین اقداماتی با شرایط اقتصادی کنونی کشور سازگار نیست و نمیتواند در تحرک و رونق بازار مسکن تاثیر چندانی داشته باشد؛
فقر اطلاعاتی دولتها نسبت به بخش مسکن و نبود جایگاهی مشخص در بدنه وزارت اقتصاد و دارایی و همچنین بانک مرکزی برای ساماندهی اطلاعات حوزه مسکن موجب شده است که تصمیمات مربوط به این حوزه، رونقی را برای بازار مسکن به همراه نداشته باشد پس تا زمانی که بخش مسکن، جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور پیدا نکند نمیتوان به آینده این بخش و اقتصاد امیدوار بود. بخش مسکن یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که علاوه بر تاثیرپذیری از اقتصاد کشور بر شاخصهای کلان نیز موثراست، این بخش مانند یک سیاهچاله اقتصادی است که تمام منابع مالی را به راحتی جذب میکند ضمن اینکه رکود و رونق بازار مسکن بر لایههای زیرین این بخش یعنی صنایع وابسته نیز موثر است و درحال حاضر 1200 زیر گروه شغلی تحت تاثیراین بخش است دراین میان بخش مسکن تنها بخش اقتصادی است که نسبت داده و ستانده آن یک به یک است و بیشترین سودآوری را درمقایسه با سایر حوزهها دارد پس با توجه به اهمیت این حوزه در اقتصاد پیشنهاد میشود که از بخش خصوصی فعال درآن حمایت شود و وابستگی مالی به بخش دولتی کاسته شود، درواقع راهکار واقعی برای رونق همیشگی بازار مسکن، منوط به حمایت و تشویق فعالان بخش خصوصی است.
در سایر کشورها از متقاضیان خرید و همچنین سازندگان مسکن حمایت میشود و تسهیلات ویژهیی برای آنها درنظر گرفته میشود اما درایران عکس این موضوع عملی میشود و فعالیتهای بخش خصوصی بهشدت محدود شده است، به عنوان نمونه فعالان بخش خصوصی به سختی و با شرایط ویژه میتوانند از منابع خارجی برای سرمایهگذاری در پروژههای ساختمانی استفاده کنند در حالی که تجربه سایر کشورها از جمله ترکیه، امارات و... نشانگر آن است که با رفع این محدودیتها، حدود 30 تا 40 درصد ازمنابع مالی پروژههای ساختمانی با هزینه سرمایهگذاران خارجی تامین میشود اما اقتصاد ایران دولتی است و حدود 90 درصد از ساخت و سازها وابسته به بخش خصوصی است، بر همین اساس دولت در برنامهها و بستههای سیاستی خود تنها بخشهای اقتصادی وابسته به خود را میگنجاند و با سایر بخشها غریبه است و از بخش خصوصی مسکن حمایت نمیکند درحالی که برای رونق بازار مسکن، دولت باید برنامه ویژهیی برای این بخش داشته باشد و به افزایش تسهیلات مسکن اکتفا نکند چون اینگونه راهکارها پایدار نیست و درصورت رونق نیز دوباره بازار مسکن راکد میشود زیرا بخش خصوصی به عنوان موتور محرک بازار مسکن همچنان مهجور مانده است.
* استاد دانشگاه