خانه های خالی بلای بازار مسکن

در چند ماه اخیر، مسکن از حالت رکود خارج شده و افزایش قیمت مسکن نیز تغییراتی عجیب و غریب را در مناطق تهران از جمله منطقه 1  نشان داده است. به گونه ای که در این منطقه نرخ مسکن بسیار بالا بوده است. افزایش روز افزون قیمت مسکن به صورت ناگهانی باعث شده تا توجه ها به مقدار زیادی به این مقوله جلب شود.بررسی هایی که بر روی قیمت مسکن در تهران انجام گرفته است نشان می دهد میانگین قیمت هر متر خانه در پایتخت به ۱۳ میلیون تومان رسیده است اما در منطقه 18، خانه هایی با قیمت ۴ میلیون تومان در هر متر یافت می شود  که این تفاوت قیمت ها باعث شده بین ارزان ترین واحدها و گران ترین واحدها در تهران بیش از ۴۵ برابر فاصله ایجاد شود.

با توجه به بررسی هایی که بر روی قیمت مسکن در تهران صورت گرفته است در مناطق مختلف تغییرات قیمت متفاوتی را از خود نشان داده اند. منطقه ۱ در تهران به عنوان گران ترین منطقه، دارای افزایش قیمتی 34 درصدی بوده است که باعث شده هر متر مربع واحد مسکونی در این منطقه به طور متوسط از ۲۳ میلیون تومان به ۳۱ میلیون تومان برسد.و کمترین قیمت نیز به منطقه ۱۸ تعلق دارد که متوسط قیمت مسکن را در این منطقه به 4 میلیون تومان رسانده است.

موقعیت های اعلام شده از وضعیت بازار مسکن در مناطق شمالی تهران

در یکی از بنگاه های معاملات ملکی واقع در یکی از مناطق شمال شرق تهران ویژگی های یک واحد مسکونی ۲۴۰ متری برای اجاره به این صورت اعلام شده است: ملک جنوبی، نما سنگ، دارای لابی من ۲۴ ساعته، لابی، مجهز به دوربین مدار بسته، مجهز به سیستم ضد حریق، سرایداری، نگهبانی، استخر، سونا، جکوزی، باشگاه، آشپزخانه فرنیش، چیلر و بسیاری امکانات خاص دیگر، برای رهن یکساله این واحد مسکونی ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان مورد نیاز است. 
و همچنین در محله ولنجک تهران، قطعه زمینی ۸۰۰ متری، متری ۵۵ میلیون تومان قیمت گذاری شده است که نیازمند سرمایه ۴۴ میلیارد تومانی است.اگر متقاضی خواهان خرید یک واحد آپارتمان ۲۲۰ متری در همین منطقه از تهران باشد نیازمند سرمایه ۱۳ میلیارد تومانی است.این موقعیت های اعلام شده تنها بخشی از وضعیت بازار مسکن در مناطق شمالی تهران را نشان می‌دهد.
بنگاه های معاملات ملکی تنها در صورتی به متقاضی اجازه بازدید از زمین یا واحدهای مسکونی را می دهند که متقاضی موجودی حسابش بررسی شده باشد و قادر به پرداخت هزینه بابت اجاره یا خرید زمین یا واحد مسکونی باشد.

طبق برآوردهای صورت گرفته قیمت یک متر خانه در شمال تهران بیش از ۱۸۰ میلیون تومان قیمت خورده است که فاصله ای بسیار زیاد با قیمت های موجود در بازار مسکن را دارد‌.

برنامه هایی در جهت رفع کاهش درآمدهای دولت

به دنبال گسترش تحریم های آمریکا، درآمدهای دولت رو به کاهش است،در ماههای گذشته طرح ها و برنامه هایی در جهت رفع کاهش درآمدهای دولت صورت گرفته که به قرار زیر است:

هدفمند کردن یارانه ها، کاهش برخی هزینه ها و وارد شدن به زمینه های درآمدی که تا به حال کمتر به آن توجه شده است. تلاش دولت بر این است که به دو حوزه جا مانده در اقتصاد ایران توجه خاص و ویژه‌ای داشته باشد. 
کاری که دولت برای هدفمند کردن یارانه ها در دستور کار خود قرار داد سهمیه بندی بنزین و افزایش قیمت بنزین بود که می تواند منجر به واقعی شدن قیمت ها و هدفمند شدن حمایت دولت از اقشار کم درآمد شود.
طرح بعدی که دولت در دستور کار خود قرار داد جلوگیری از فرار مالیاتی است که با بالا بردن فشارهای نظارتی قوی بر روی افزایش درآمد مالیاتی صورت می گیرد.

در حالی که قانون مالیات بر خانه های خالی نیازمند اصلاح و ایجاد زیر ساخت برای اجراست، در پیشنهاد جدید وزارت راه و شهرسازی هیچ تسریعی و اصلاحی در قانون دیده نمی شود.
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، اقشار ثروتمند جامعه بخش اعظمی از مالیات آن کشور را تامین می‌کنند و منحنی دریافت مالیات به صورتی برنامه ریزی شده که با رشد تصاعدی درصدهای مالیاتی، درآمد و ثروت افزایش پیدا کند.
متاسفانه در ایران چنین ساختاری وجود ندارد و بسیاری از اصناف و اقشار ثروتمند جامعه یا راه هایی برای فرار از مالیات پیدا می کنند و یا هیچگونه مالیاتی پرداخت نمی کنند که باعث کاهش ثروت و درآمد دولت می شود‌.

اصناف و اقشار ثروتمند جامعه به دو صورت از پرداخت مالیات فرار می کنند

اول مقاومت برخی از پزشکان و وکلا در برابر نصب دستگاه های کارتخوان در محل کارشان

دوم نبودن قانونی که به دولت اجازه دهد تا بتواند به حسابهای بانکی آنها دسترسی داشته باشد.

بسیاری از سپرده‌های بزرگ بانکی بدون هیچ نظارتی مانده اند و حتی سود این سپرده‌ها براساس قوانین موجود، از پرداخت مالیات معاف هستند، همچنین اقشار ثروتمند جامعه با تبدیل سرمایه خود به زمین یا مسکن، پرداخت مالیات خود را عقب می اندازند.
با توجه به اینکه از سال ۱۳۹۴، قانونی تصویب شد که حتی از واحدهای مسکونی خالی نیز باید مالیات دریافت شود تا بتوانند به این شکل از سرمایه دارانی که برای سودآوری و حفظ قدرت خریدشان تعداد بیشماری واحد مسکونی خریداری کرده اند و حتی به اجاره نداده اند مالیات گرفته شود. 
اما متاسفانه اجرای این قانون متوقف شده و همین امر باعث شده تعداد زیادی از این واحدهای مسکونی، وارد بازار شده و از پرداخت مالیات فرار کنند.افزایش تعداد خانه های خالی در سال های اخیر کاملا مشهود است. واحدهایی که عمدتا در مناطق گران قیمت قرار گرفته اند و به امید افزایش بیشتر قیمت ها نه بازار خرید و فروش مسکن عرضه شده و نه اجاره داده می شود. 

اثرات افزایش قیمت مسکن در بازار مسکن

با افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت خانه در یک سال و نیم گذشته، توان خرید بسیاری از اقشار جامعه به شدت کاهش یافته، درحالی که اقشار ثروتمند جامعه با توجه به دایر نبودن قوانین مالیاتی، با هیچ محدودیتی مواجه نشده و در بازاری جدا از بازار اصلی مسکن همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند.
افزایش ناگهانی قیمت مسکن باعث کاهش بیش از ۷۰ درصدی معاملات مسکن در برخی از ماه های سال شده است که البته این معاملات فقط باعث رکود بازار در مناطقی به غیر از مناطق شمال تهران شده است.
مناطق شمال تهران همچنان بدون هیچ محدودیتی به معاملات خود ادامه می دهند و حتی این افزایش قیمت برای آنها سودآور نیز بوده است‌.

گرفتن مالیات در کشورهای توسعه یافته

بسیاری از کشورهای توسعه یافته با ثبت رسمی اطلاعاتی از املاک هر صاحبخانه براساس میزان ارزش واحدهای مسکونی شان مالیاتی سالانه دریافت می‌کنند.
در ایالات متحده نرخ مالیات از خانه، میان ایالتهای مختلف متفاوت است و با توجه به خالی یا پر بودن خانه، مالیات سالانه محاسبه می‌شود.
طبق گزارش اعلام شده در ماههای ابتدایی سال ۲۰۱۹، در ایالت نیوجرسی معادل ۲.۴ درصد از ارزش کل خانه در هر سال مالیات دریافت می شود. و همچنین در دو ایالت ایلینوی و نیوهمپشایر نیز با بیش از ۲ درصد از ارزش کل خانه در هر سال مالیات دریافت می شود، اگر این واحدهای مسکونی اجاره داده شوند براساس فرمول متفاوتی، از واحدهای مسکونی مالیات دریافت می شود.
در بسیاری از کشورهای اروپایی با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته در حوزه مسکن، بیشتر مردم نیازی به سرمایه‌گذاری در این حوزه را ندارند اما واحدهای مسکونی آنها مالیات تعریف شده خود را دارند و  مالیات به صورت تصاعدی در خانه های بزرگتر و گرانتر افزایش می‌یابد‌.