بایدها و نبایدها در قانون جدید چک
در این مقاله خواهید خواند:
- قانون جدید چک
- تغییرات ایجاد شده در دسته چک های جدید
- نکات مهم در قانون جدید چک
- محدودیت های در نظر گرفته شده برای صاحبان چک های برگشتی
- نحوه دسترسی به سامانه صیاد
- اجرای قانون جدید چک در شرایط کرونایی
قانون جدید چک
با توجه به روند معاملات و پرداخت ها در کشور و طبق اعلام بانک مرکزی، تعداد چک های برگشتی و بی محل طی سال های کذشته بسیار بالا بوده و لذا نیاز به رسیدگی در این زمینه یکی از دغدغه های دولتمندان بوده است. با توجه به این مشکل و تاثیر آن بر اقتصاد کشور و کسب و کار مردم قانون صدور چک مورد ارزیابی قرار گرفت و در آبان ماه 1399 تغییراتی جدی در جزئیات آن حاصل شد که از تاریخ 22 آذر 99 ابلاغ و اجرای آن الزامی شده است.
صفحات زیر را هم حتما ببینید : |
تغییرات ایجاد شده در دسته چک های جدید
پیرو تغییرات وارد شده در فرایند صدور چک و قوانین مربوط به آن تغییراتی را در متن برگه های چک نیز شاهد هستیم که موارد زیر را شامل می شود:
- دسته چک های جدید تا 3 سال پس از صدور آن توسط بانک؛ اعتبار داشته و پس از این مدت باطل خواهند شد.
- تمامی دسته چک های جدید با درج شناسه یکتا بر روی آن ها صادر خواهند شد. این کد برای ثبت در سامانه صیاد مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
این تغییرات در برگه های دسته چک درج شده و به عبارتی تمامی آن ها دارای شناسه یکتا بوده و تاریخ اعتبار دسته چک نیز با عبارت «تاریخ صدور این برگه چک حداکثر تا تاریخ ..... معتبر است» بر روی تک تک آن ها مشخص شده است.
نکات مهم در قانون جدید چک
قانون جدید چک موارد متعددی را شامل شده و تغییرات بسیاری را برای آن شاهد هستیم که افراد می بایست به آن توجه داشته و در معاملات خود آن ها را مد نظر داشته باشند. از جمله مهمترین تغییرات در فرایند صدور چک ثبت آن توسط صادرکننده در سامانه صیاد و استعلام آن توسط دریافت کننده چک می باشد که در ادامه فرایند آن به طور کامل شرح داده خواهد شد.
با توجه به اعلام بانک مرکزی موارد و نکات زیر را در قانون جدید چک شاهد هستیم:
- علاوه بر تمامی اطلاعات درج شده روی برگه چک، علت صدور چک و دلیل استفاده از آن نیز می بایست در سامانه صیاد ثبت شود.
- برای اینکه چک صادر شده قابل برداشت باشد می بایست تمامی اطلاعات درج شده روی چک در سامانه صیاد ثبت شده و سپس اعتبار چک و صادر کننده آن توسط بانک تایید شود.
- تایید سامانه صیاد و بانک مرکزی برای برداشت پول الزامی بوده و لذا در غیر این صورت، چک صادر شده قابل برداشت نبوده و برگشت نیز نخواهد خورد.
- دسته چک های صادر شده برای افراد تا 3 سال اعتبار داشته و پس از آن چک های صادره با آن دسته چک معتبر نخواهند بود.
- مدت زمان سررسید چک های صادر شده نباید بیشتر از 3 سال باشد.
- به منظور کنترل معاملات، بر اساس شرایط زندگی و اوضاع معیشتی افراد، برای مجموع مبالغ چک های صادر شده توسط هر شخص سقف تعیین شده و بیشتر از آن مبلغ اجازه صدور چک داده نخواهد شد.
- اگر فردی دارای چک برگشتی باشد این موضوع در سامانه بانک عامل ثبت شده و لذا صدور چک جدید توسط وی، تایید نخواهد شد.
- صدور دسته چک جدید برای افرادی که چک برگشتی رفع اثر نشده دارند، ممنوع خواهد بود
- در قانون جدید، امکان صدور چک در وجه حامل با دسته چک هایی که پس از تاریخ 20 دی ماه 99 توسط بانک صادر شده اند؛ میسر نخواهد بود. به عبارتی نقل و انتقال چک میان افراد طبق روال قبل حذف شده و نمی توان چک را به راحتی و تنها با پست نویسی آن در اختیار فرد دیگر قرار داد. چک های صادر شده پس از این تاریخ که در وجه حامل باشند، پذیرش نخواهند شد.
- انتقال چک های صادر شده، که دسته چک آن پیش از تاریخ 20 دی 99 صادر شده است تا اطلاع ثانوی با استفاده از پشت نویسی چک امکان پذیر می باشد.
- برای انتقال چک می بایست اطلاعات دریافت کننده جدید چک در سامانه صیاد ثبت شده و همچنین تایید شود. در غیر این صورت چک مورد نظر قابل برداشت نخواهد بود. به عبارتی برای انتقال چک می بایست مشخصات صادر کننده، انتقال دهندگان و دریافت کننده نهایی چک در سامانه صیاد ثبت شده باشد.
- اگر موارد ذکر شده در زمان صدور چک رعایت نشده باشد چک صادر شده معتبر نبوده و غیر قابل استفاده خواهد بود.
محدودیت های در نظر گرفته شده برای صاحبان چک های برگشتی
بر اساس قوانین جدید و قرار گرفته بر روی سامانه صیاد برای افرادی که دارای چک برگشتی می باشند محدودیت های زیر اعمال خواهد شد. البته لازم به ذکر است برخی از این موارد برای کارآفرینان و بنگاه های اقتصادی تا اطلاع ثانوی به تاخیر افتاده و اجرا نخواهد شد.
- عدم افتتاح هر گونه حساب و صدور کارت بانکی جدید
- پرداخت وجوه کلیه حساب ها و کارت های بانکی و هر مبلغ متعلق به صادر کننده که تحت هر عنوان نزد همان بانک دارد به میزان کسری مبلغ چک
- عدم پرداخت هر گونه تسهیلات بانکی با صدور ضمانت هامه های ارزی یا ریالی
- عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی
- ممنوعیت ارائه دسته چک در سامانه صیاد
نحوه دسترسی به سامانه صیاد
با توجه به قوانین جدید؛ برای استفاده از چک در معاملات می بایست مشخصات چک صادر شده و تمامی اطلاعات هویتی توسط فرد صادرکننده، در سامانه صیاد ثبت شده و اعتبار آن توسط بانک مرکزی و از طریق همان سامانه تایید شود. لذا دسترسی به سامانه صیاد و بهره گیری از آن الزامی بوده دارندگان حساب های جاری برای استفاده از چک و سامانه صیاد می بایست موارد زیر را مد نظر داشته باشند.
- استفاده از سامانه صیاد؛ به کمک برنامه های موبایلی امکان پذیر می باشد.
- برای دسترسی به این سامانه و استفاده از آن افراد می توانند به بانک های افتتاح کننده حساب مراجعه و درخواست خود را اعلام کنند.
- با مراجعه به بانک مورد نظر دسترسی آن ها به سامانه صیاد با استفاده از برنامه های موبایلی و امکاناتی شامل اینترنت بانک و همراه بانک مهیا شده و افراد می توانند اطلاعات مربوطه را به این طریق ثبت کنند.
- در صورت ایجاد دسترسی برای افراد و استفاده از سامانه مورد نظر؛ ابتدا فرد صادر کننده احراز هویت شده و سپس تاییدیه برای وی صادر خواهد شد که این احراز هویت موارد زیر را شامل می شود:
- انطباق شماره تلفن ثبت شده برای صادرکننده چک با کد ملی وی
- استفاده از یکی از کارتهای بانکی صادرکننده چک
اجرای قانون جدید چک در شرایط کرونایی
با توجه شرایط کشور و قرارگیری در دوران کرونا و تاثیر آن بر اقتصاد و کسب و کار افراد بانک مرکزی اعلام کرده است که محدودیت های مربوط به چک های برگشتی برای کارآفرینان و بنگاه های اقتصادی به مدت یک سال به تاخیر افتاده است. به عبارتی محدودیت های زیر برای این دسته از افراد به مدت یک سال معوق شده و فعلا اجرایی نخواهد شد.
- عدم افتتاح هر گونه حساب و صدور کارت بانکی جدید
- عدم پرداخت هر گونه تسهیلات بانکی با صدور ضمانت هامه های ارزی یا ریالی
- عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی