کانکس‌نشینی ؛ پدیده ناشناخته زندگی در پایتخت

جدیدا اتفاقی محدود ولی در بطن تهران بزرگ آغاز شده است.کانکس نشینی که به گفته فروشندگان و نصابان کانکس بیشتر در حومه شهر تهران دارای متقاضی است. تعدادی از مشاوران املاک تهران خبر از وجود محدود این کانکس‌ها در مناطق میانی‌شهر و ازجمله منطقه ٢٢ هم می‌دهند. محمود زعفرانلو فعال بازار مسکن در این خصوص می‌گوید: پدیده کانکس نشینی تازه ایجاد شده در برخی مناطق تهران به صورت اجاره کانکس دیده می‌شود ولی ایجاد کانکس در پشت‌بام خانه‌ها و فضای مشاع غیرقانونی می باشد، با این وجود شاهد برخورد جدی با این موارد غیرقانونی در ساختار شهر نیستیم و با پرداخت پول توسط مالکان به سادگی حل می شود.

کانکس‌ها دارای سند مالکیت نیستند

تعداد این کانکس ها هنوز زیاد نیست اما افرادی هستند که از زندگی در خانه‌ و آپارتمان‌ منصرف شده و به زندگی کانکس نشینی روی آورده اند. این کانکس‌ها در ارزان‌ترین نوع‌شان با قیمت متری ٢٠٠ هزار ‌تومان و در گران‌ترین نوع‌شان با قیمت متری ٩٠٠‌ هزار تومان به فروش می‌رسند. طبق بررسی‌های انجام شده بیشتر مشتری‌های این خانه‌های از پیش ساخته شده و متقاضیان کانکس نشینی ، حاشیه‌نشین‌های اطراف تهران هستند اما در مواردی هم دیده شده که بعضی افراد این کانکس‌ها را برای زندگی در مرکز شهر انتخاب می‌کنند. حسام عقبایی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک ایران دراین‌ خصوص می‌گوید: زندگی در فضاهای مشاع در کانکس‌ها اصلا قانونی نیست و خریداران تنها می‌توانند از این کانکس‌ها در زمین شخصی خودشان استفاده نمایند. وی که به شخصه زندگی در این خانه‌های از پیش ساخته را در سطح شهرهای بزرگ ندیده، تأکید دارد که کانکس‌‌ها دارای سند مالکیت نیستند و خرید و فروش آنها در مشاوران املاک غیرقانون است . اما سازنده‌ها و فروشنده‌ های این خانه‌های از پیش‌ساخته نظر دیگری دارند. آن ها می گویند اغلب کانکس‌های دست دوم مسکونی را به اقشار ضعیف جامعه با نرخ‌های خیلی کم اجاره داده‌اند و معمولا برای اجاره این واحد‌ها از طرق رسمی اقدامی انجام نمی دهند. البته به ندرت مورد اجاره‌ای در چنین مواردی پیش می‌آید و همه به دنبال خرید این واحد‌های سیار می باشند.

کانکس نشینی در پشت بام؛ کانکس نشینی در حیاط

با وجود گرانی‌های افسارگسیخته ای که در بازار مسکن وجود دارد احتمال شیوع کانکس‌نشینی زیاد است. محمود زعفرانلو  مدیر عامل املاک بزرگ دلتا در این باره می‌گوید:در حیاط یا پشت‌بام بعضی از مجتمع‌ها یا آپارتمان‌های پایتخت کانکس‌های مسکونی به فروش رسیده یا به اجاره می رسند.امکانات بعضی از این خانه‌های از پیش‌ساخته شده، از یک واحد آپارتمان معمولی بیشتر است ولی برخی دیگر فقط نیازهای اولیه سکونت را رفع می‌کنند.

فروش و اجاره کانکس در فضاهای شهری یا مشاع غیرقانونی است

زعفرانلو می گوید : به فروش یا اجاره رساندن این خانه‌های از پیش‌ساخته در فضاهای مشاع، غیرقانونی می باشد و معمولا با توافق ساکنان صورت می پذیرد. در طی این توافق، آنها اجاره ماهانه بین افراد را تقسیم نموده و بعد از آن حاضر به پذیرش میهمان کانکسی خود می‌شوند. او درباره سازوکار فروش یا اجاره این واحدهای سیار می گوید: بعضی از مالکان، بعد ازاینکه پایان کار ساختمان خود را از شهرداری دریافت کردند شروع به فعالیت‌های غیرقانونی می‌کنند. نگران خبردارشدن شهرداری هم نیستند؛ چون حتی اگر مطلع شوند، با یک پرداخت ناچیز در قالب جریمه یا رشوه، قضیه حل و فصل می شود.

میزان نرخ اجاره کانکس‌ها

مدیر عامل املاک بزرگ دلتا در ادامه درباره قیمت اجاره این قبیل کانکس‌ها می‌گوید: نرخ رهن و اجاره این خانه‌های از پیش‌ساخته شده ،اصلا نرخ مشخصی نیست ولی اگر بخواهیم به‌طور میانگین یک قیمت برای آنها بگوییم، می‌شود گفت، قیمت اجاره آنها، یک‌هشتم میانگین قیمت اجاره در هر شهر می باشد. علی فرخ‌نژاد، کارشناس‌ ارشد عمران و فعال در این بازار درباره نرخ اجاره این کانکس‌ها  می‌گوید: در این‌مدل معاملات، هر دو طرف با عقد یک قرارداد برای اجاره کانکس‌ها اقدام می‌کنند. نرخ اجاره‌بها بسته به مکان و نوع کانکس از بین ماهانه ٥٠‌هزار تا ٣٠٠‌هزار تومان تغییر می کند.

املاک تهران

قیمت کانکس‌های مسکونی تا ٥٠‌ میلیون تومان هم می رسد

به گفته یکی از دفاتر فروش این کانکس‌ها، قیمت کانکس‌ از پیش تعیین شده نیست، چراکه به عوامل زیادی وابسته است. این فرد که چند مورد به اقشار پایین جامعه برای سکونت کانکس فروخته می‌گوید: کانکس‌های مسکونی از سایر انواع کانکس ها گرانتر هستند. قیمت آنها از متری ٢٠٠‌هزار تومان شروع می شود و تا متری ٩٥٠‌هزار تومان ادامه دارد. با اعمال این نرخ، بسته به متراژ این واحدها، قیمت فروش آنها گاهی تا ٥٠میلیون‌ تومان هم می رسد. ولی یکی دیگر از دفاتر اعتقاد داشت کسی این کانکس‌ها را برای اجاره یا خرید جهت سکونت دایمی از آنها تهیه نکرده است و از گفتن قیمت‌ها طفره رفت.

سوییت‌ از نوع اجاره‌ای

از راه های معمول استفاده از این کانکس‌ها، اجاره‌ سوییت در شهرهای کوچک و شهرستان‌های فاقد اقامتگاه مناسب است. زعفرانلو می‌گوید: بعضی از افراد با خرید زمین‌های بزرگ و به‌طور مثال ٥٠ عدد از این کانکس‌ها، اقامتگاه‌های دریایی یا کویری فراهم کرده اند و کانکس ها را به مسافران با نرخ‌های پایین اجاره می‌دهند. از طرف دیگر در کشورهای توسعه‌یافته از این خانه‌ها برای اسکان بدمسکنان یا اسکان درمواقع بحران (زلزله، سل و...) استفاده می‌کنند.

املاک تهران

جزییات درباره مصالح خانه‌های سیار

این کانکس‌ها اگر در ارتفاع قرار گیرند، هنگام وقوع زلزله مشکل ساز می شوند و در غیر این‌صورت، امن هستند. فرخ‌نژاد همچنین دراین‌مورد می‌گوید: جنس اسکلت این کانکس‌ها از پروفیل فولادی، تیرآهن و... است. بدنه آنها نیز عموما از ورق گالوانیزه بوده و عایق استفاده‌شده در آنها پلی‌استایرن و فوم می باشند. داخل این کانکس‌های مسکونی معمولا از پی‌وی‌سی و ام‌دی‌اف ساخته شده و کف آنها از جنس چوب، سنگ و سرامیک می باشند.

از کانکس‌نشینی تا بدمسکنی

جمعیت افراد بدمسکن در ایران ١٩‌ میلیون نفر است.وزیر راه‌وشهرسازی چندین بار این آمار را اعلام کرده است. بدمسکن‌ها اوضاع نه چندان مناسب و قابل تصوری در حاشیه شهرهای بزرگ کشور زندگی می کنند. اما با وجود کانکس‌های مسکونی، که امکان زندگی راحت را برای افراد فراهم نموده اند، آیا بهتر نیست قبل از اینکه به سراغ پروژه‌های پرسروصدایی همچون احیای بافت های فرسوده برویم تعدادی کانکس مسکونی برای این افراد تهیه کرده و موقتاً اسکان بدهیم؟ این وضعیت درحالی است که قیمت مسکن در سال‌های اخیر با رشد چشمگیری از قدرت خرید مردم فاصله گرفته است. این موضوع حتی توسط خود مسئولان هم قابل انکار نیست. درحال حاضر تعداد مسکن موجود از تعداد خانوار بیشتر بوده اما قدرت خرید مسکن در مردم  وجود ندارد. در آذرماه‌ سال ٩٥ حامد مظاهریان در سومین اجلاس مشترک توسعه کیفیت حمل‌ونقل و ساختمان راه‌وشهرسازی در جمع خبرنگاران گفت: در شرایطی که قیمت مسکن در طول 11‌سال 11.6برابر شد،اما قدرت خرید مردم رشد چشمگیری نکرد.

منبع : اقتصاد آنلاین